Goedkoop versus duur: proef je het verschil? Dat was de hamvraag op de eerste bijeenkomst van wijnclub Brabo dit seizoen.
Het was niet alleen een leuk en uitdagend thema, we hadden ook een wat andere aanpak uitgedacht. In plaats van een zittende degustatie werd het eetcafé omgevormd tot een open proefruimte, en kregen de leden kregen een naamkaartje om elkaar beter te leren kennen. Een wedstrijdformulier was daarenboven een speels element.
Lander opende met een korte presentatie over de factoren die de prijs van een wijn bepalen.
Prijsbepalende factoren
Een eerste element is het terroir, in de enge zin van het woord: wijngaard en omgeving. Al eeuwen geleden werden bepaalde wijngaarden geklasseerd omwille van hun uitzonderlijke kwaliteit. Grand Cru’s en Grosse Lagen kregen daardoor een hogerprijskaartje. In Bourgogne kan het verschil tussen een generieke wijn en een Grand Cru gemakkelijk oplopen tot een factor honderd.
Niet enkel ligging, maar ook bodemstructuur, hellingsgraad en de aanleg van de wijngaard spelen mee. Op terrassen is mechanische oogst niet mogelijk, en op steile hellingen kan uitsluitend met de hand gewerkt worden. Dat vertaalt zich rechtstreeks in hogere kosten.
Ook de opbrengst per hectare is bepalend. In sommige regio’s kan een hectare tot honderd hectoliter opleveren. In andere streken is er wijnwetgeving die de opbrengst beperkt, tot maximaal 35 hl/ha bijvoorbeeld. Als het groeiseizoen of de oogst tegenvalt, kan dat zelfs tot 25 hl/ha of minder terugvallen.
De manier waarop de vinificatie plaatsvindt speelt ook een rol in de prijsvorming. Grote roestvrijstalen cuves zijn goedkoper in gebruik dan nieuwe eiken barriques. Een barrique van 225 liter kost 800 à 1000 euro. Uit zo’n vat kunnen 300 flessen gebotteld worden. Dat betekent een meerkost van ongeveer drie euro per fles in productie, die de consument vervolgens vermenigvuldigd terugziet in de winkelprijs.
Verder spelen schaarste en vraag een cruciale rol. Een kleinschalige wijngaard van hoge kwaliteit, bijvoorbeeld in Priorat of op de flanken van de Etna, is niet te vergelijken met de massale aanplant in Australië of Zuid-Amerika. Wanneer de productie beperkt is en de vraag stijgt, gaat de prijs vanzelf omhoog. Recensies en hoge scores versterken dat effect.
Herkennen van een dure wijn
Hoe vertaalt zich dat in het glas? Intensiteit en concentratie, complexere aroma’s met meerdere lagen, betere balans, meer finesse en een langere afdronk zijn kenmerken waarop gelet kan worden. Of dat ook als ‘lekkerder’ ervaren wordt, is een persoonlijke kwestie. Sommige proevers waarderen houtopvoeding of bredere en rijpe smaakpatronen, anderen verkiezen een strakkere stijl.
De gustibus non disputandum est.
De wijnen
Acht wijnen werden blind geproefd: telkens twee schuimwijnen, twee witte, twee rosés en twee rode. Steeds was één wijn aanzienlijk duurder dan de andere. Bij de onthulling bleek dat de duo’s telkens uit dezelfde regio kwamen: twee champagnes, twee Bourgogne Chardonnay, twee Côtes de Provence rosés en twee Spätburgunders / Pinot Noir uit Baden, Duitsland.
| Wijn 1 | Wijn 2 | |||||
| Schuimwijn | Vouette & Sorbée Blanc d’Argiles 2020 | Champagne, Côtes de Bar Chardonnay 36 maanden sur lattes | €90 – €110 | Vrancken Brut Nature | Pinot Noir, Pinot Meunier, Chardonnay verder weinig info | €26,5 – €37 |
| Wit | Domaine Luquet Bourgogne Chardonnay 2023 | Chardonnay Cluny (Mâconnais, zuid Bourgogne) Gekoelde vinificatie, rijping op inox | €18,95 | Albert Grivault Clos du Murger 2021 Meursault | Chardonnay, Meursault, Bourgogne 1,6 hectare 12 maanden rijping op eik | €79 – €95 |
| Rosé | Whispering Angel 2024 | AOP Cotes de Provence Grenache, Cinsault, Vermentino 4 maanden rijping op inox sur lies | €21,5 – € 24 | Chateau de la Coulerette 2024 (Famille Brechet) | AOP Cotes de Provence Grenache, Cinsault, Syrah weinig meer info | €7,99 Delhaize |
| Rood | Shelter Pinot Noir 2022 | Pinot Noir Baden, Duitsland Selectie van vaten, ook de oudere en betere wijngaarden | €34,90 | Shelter Spätburgunder 2022 | Pinot Noir Baden, Duitsland Jongere stokken, kortere houtrijping | €13,90 |
Slot
Het was niet gemakkelijk. Zo blijkt blindproeven weer eens een lesje in nederigheid. Slechts negen deelnemers wisten vier keer correct de duurdere wijn aan te wijzen. Op basis van bijkomende vragen (druivensoort, herkomst) werd een top drie samengesteld. Zij namen enkele flessen wijn als prijs mee naar huis.
Proficiat Sam, Dries en winnaar Jasper !
 |  |
 |  |
Foto’s: Robby Sallaets