Syrah en shiraz, een reis om de wereld gepresenteerd door Rinse van Arum en Joz. Van Acker
Syrah of shiraz zoals ze in Australië wordt genoemd is na cabernet sauvignon en merlot de meest aangeplante rode wijndruif zowel in oppervlakte als in het aantal landen waar ze wordt verbouwd. Toch is ze niet zo populair bij wijnliefhebbers. Onbekend is onbemind?
We beginnen de avond met een rosé syrah-schuimwijn: Frankrijk, Pays d’Oc, Roche Mazet Syrah, Brut – Rosé. We hadden graag een witte syrah gepresenteerd maar konden nergens een op de kop tikken, het blijft een zeldzaamheid die we wel al mochten proeven. Maar deze fruitige bijzonderheid is een goed alternatief.
De oorsprong:
Er bestaan veel mythes over het ontstaan van de syrah druif maar dankzij genetisch onderzoek is gebleken dat syrah is voortgekomen door een kruising van de druiven dureza en mondeuse blanche en de oorsprong wel degelijk in de Rhône ligt.
Petite sirah is niet een meer “petite” versie van syrah (of shiraz), het is een andere druivensoort. Petite sirah is de nakomelingen van syrah en peloursin. In Frankrijk wordt ze durif genoemd. Petite sirah is kleiner en heeft dus meer schil wat meer tannine en concentratie geeft.
De druif:
Syrah heeft veel zon nodig in een warm en droog klimaat, niet te vruchtbare grond. De druif groeit uitbundig, dus moet er vaak worden gesnoeid, anders verliezen de druiven aan aroma, met flauwe wijnen als resultaat. Het is een sterke druif die immuun is voor veel plantenziekten.
Als de druif met zorg wordt gecultiveerd heeft zij een dikke schil. De wijn krijgt daardoor niet alleen veel kleur, maar ook aanzienlijke hoeveelheid tannine.
Syrah en Shiraz zijn dezelfde druif. In Australië wordt Shiraz als naam gebruikt maar ook in USA en Zuid-Afrika voor vollere wijnen.
Een wereldspeler:
In meer dan 30 landen wordt syrah gekweekt op een oppervlakte van (redelijk recent) meer dan 456.000 hectaren.
De belangrijkste landen en regio’s zijn in volgorde van oppervlakte:
Frankrijk: In de noordelijke Rhônevallei 100% syrah (soms met enkele % viognier); blends met grenache, mouvèdre en carignan in de zuidelijke Rhônevallei, Languedoc-Roussillon en de Provence
Australië: South-Australia herbergt de oudste stokken van shiraz in de wereld. Het land was gekend voor zijn warme wijnen die soms zelfs jammig waren maar ook in Australië worden steeds meer fijne versies gemaakt. In steeds meer regio’s wordt syrah aangeplant. Australië maakt ook heel wat (rode) schuimwijnen van syrah.
Spanje: In Castilla-La Mancha stond al lang wat syrah maar de laatste decennia wordt er heel wat bij gepland evenals in Catalonië, Valencia en Aragon.
Argentinië: Vooral in de Mendoza regio wordt heel wat syrah gekweekt.
Zuid-Afrika: Op heel de zuidelijke Kaap vind je syrah waar handig gebruik wordt gemaakt van de verschillende oriëntaties en hoogtes om fijne syrah-wijnen te maken.
Verenigde Staten: Op veel plaatsen in Californië en Washington State groeien syrah druiven.
Italië: Van het noorden tot in het zuidelijke Sicilië en Puglia via Sardinië en Toscane wordt steeds meer syrah geplant.
Chili en Portugal sluiten het rijtje af maar je vindt in veel meer landen ook syrah zoals in Rusland, Ukraïne, Oostenrijk en Israël.
In het glas:
Syrah (shiraz) is een rode wijndruif die een donkerrode wijn geeft met medium tot hoge tannine en medium aciditeit. De wijnen hebben aroma’s van zwart fruit met kruidigheid en donkere chocolade.
Syrah verbetert door houtlagering (meestal in houten vaten) maar in de nieuwe wereld grijpt met al eens naar houtsnippers of houtstaven.
Verschillende stijlen:
Er zijn twee verschillende stijlen te onderscheiden in de pure syrahs: De Franse stijl en Australische stijl. Tegenwoordig worden in Australië ook meer wijnen in de Franse stijl gemaakt (soms met wat viognier zoals vaak in de Cote Rotie) die dan ook soms syrah op het etiket vermelden in plaats van het in Australië gebruikelijke Shiraz.
Frankrijk: Intense droge wijnen met medium aciditeit, vol in de mond en medium tot hoge tannine. Veel wijnen ondergaan houtrijping. Aroma’s: Zwarte bes en donkere chocolade met toetsen van gerookt vlees en zwarte peper. Na veroudering ontwikkelen zich aroma’s van leder, natte blaren en aarde. De eik geeft dan weer toast, rook, vanille en (soms) kokosnoot aroma’s aan de wijn.Australië: Droog, medium tot hoge tannine en heel vol in de mond. Veel wijnen worden op hout gerijpt. Aroma’s: Intense smaak van zwarte bes en pruim, zoete kruidigheid van kaneel en vanille met toetsen van zwarte chocolade. Vaak wordt er stevig naar hout gegrepen wat uitgesproken smaken van rook, vanille en kokosnoot geeft.
Een experiment:
Al wat we nu hebben geleerd willen we nu omzetten in de praktijk en dus gaan we 7 wijnen proeven. We maken van de gelegenheid gebruik om een experiment te doen: We hebben allen geleerd “dat we wijnen beschrijven zodat iemand die ze niet heeft geproefd weet hoe ze smaken”. Maar is dat wel zo? Daarom hebben we samen met twee wijnmeesters (Peter Arijs en Jos Klykens) de wijnen beschreven. De proevers ontvangen die beschrijving in willekeurige volgorde, de naam van de wijn wordt niet vermeld maar alleen het land.
Het proeven:
De wijnen worden per twee blind geschonken en om beurten beschrijft een tafel de wijnen. De laatste wijn wordt alleen geschonken. Dit is de gebruikelijke manier op onze degustatie avonden.
We vragen uitdrukkelijk aan de beschrijvers om niet te vermelden uit welk land men dacht dat de wijn komt, zodat ieder zijn eigen oordeel vormt.
Het resultaat van het experiment:
Er wordt aan de proevers gevraagd welke wijn de beste was. De meningen zijn erg verdeeld wijn 4,5,6 en 8 scoren gelijk. Vervolgens wordt aan de groep gevraagd welke wijn volgens de groep de Hermitage is, (een van de referenties onder de syrahs). De antwoorden zijn erg verspreid, slechts enkelen herkende de Hermitage. Daarna worden de formulieren opgehaald.
Resultaat:
1 personen herkende de 6 wijnen aan de hand van de beschrijving, 5 personen 4 wijnen , 11 personen 3 wijnen en 17 personen 2 wijnen, 15 personen 1 wijn en 8 personen 0 wijnen.
Klopt de stelling dat ‘we wijnen beschrijven zodat iemand die ze niet heeft geproefd weet hoe ze smaken’? Wij laten het oordeel aan de lezer.
De beste proever gaat naar huis met een fles Hermitage: Filip Butaye.
Wat neemt je nu mee naar huis?
Wijn van syrah komt in heel veel variaties voor, elke streek, elke wijnbouwer heeft zijn stijl die duidelijk verschillend is en ook elke jaargang is anders. Koop dus nooit syrah zonder eerst te proeven en vooral blijf er lang genoeg van af, want hij wordt beter met de jaren (ervaring van de inleiders die van meerdere wijnen ook (veel) oudere wijnen proefden.
Achteraf kregen we veel positieve reacties: de syrahs die we proefden waren een ontdekking en velen gaan nu vaker syrah kopen. Ook de formule kreeg veel bijval. Wij beginnen aan de voorbereiding van een nieuw thema. “België daagt de wereld uit” verslag volgend jaar in Ken wijn.
Proefnoties:
1° FRANKRIJK Pays d’Oc Roche Mazet Syrah Rosé brut (Auchan) 5,98 €
2° ITALIE Lazio Donato Giangirolami Prodigo Syrah 2015 BIO (ChateauVini) 13,99 €
KLEUR: Zeer donker kers, bruin rode brede meniscus
NEUS: Intensiteit: medium, lichte as voor walsen, zwarte kers, menthol, peperachtig, olijf, hout, veelzijdig
MOND: Aciditeit is hoog. Tannine: medium plus. Alcohol: 14,5 % goed geïntegreerd. Body: Medium plus, kruidigheid domineert in de mond. Intense wijn maar de afdronk is niet heel lang
3° CHILI Valle de Colchagua Valdivieso Gran reserva Syrah 2017 (Gall & Gall) 14.99 €
KLEUR: Intens paars met lichte minuscus, helder, zelfs blinkend. Mooie tranen
NEUS: Medium intensiteit
Aroma’s: Fris fruit bij aanzet, Kruidigheid, vlezig, licht menthol, viooltjes, donker fruit (cassis), braam, pepertje
MOND: Stevige zuren, rijpe goed aanwezige tannine, alcohol: 14,5, meer nadruk op donker klein fruit, body: vrij licht voor syrah maar medium body, gemiddelde intensiteit. Afdronk: middellang gedragen door de zuren
4° USA California Francis Coppola Diamant collection Syrah 2016 (Rouseau) 15,50 €
KLEUR: Zeer donker kersenrood, ondoorzichtig; stevige paarse rand, helder van spiegel
NEUS: Intensiteit: medium, kruidig, vlezig, gerookt spek, hartig, hartig van smaak, toch wat fruitig, cassis, braam, zwarte olijven,
MOND: Aciditeit: medium, tannine: medium +, alcohol: 13,5%, body: vol, aroma’s: extra mint.
Intense wijn met lang(ere) afdronk, mooie wijn.
5° SPANJE Campo de Borja Borsao Zarihs Syrah 2015 (Decantalo) 13,55 €
KLEUR: Zeer donker kersenrood, kersrode meniscus, ondoorzichtig, duidelijke tranen
NEUS: Vrij intens zeker na walsen, Mint, zwarte bes, gedroogd fruit, zwoel, gekookt fruit, hout, chocolade,
MOND: Aciditeit: medium. Tannine: medium. Alcohol: 15% maskeert zuren. Body: vol. Aroma’s : eerst frisser fruit (rode pruimpjes) en dan naar aroma’s van de neus, Intense wijn met een vrij lange afdronk
6° FRANKRIJK Hermitage JL Chave Farconnet 2015 (Boutelegier) 45,00 €
7° ZUID- AFRIKA Stellenbosch De Trafford Bleuprint Shiraz 2016 (Winepleasure.be) 22,55 €
KLEUR: Donker kersenrood, medium rode meniscus
NEUS: Intense neus, Zure kers, Leer, gerookt, vlezigheid, olijven, fruit op achtergrond, Complex
SMAAK: Aciditeit: mooie frisse aciditeit medium plus, zurigheid van fijn rood fruit. Tanines : medium , heel goed versmolten, alcohol 14,5 %. Body: Medium plus, perfect in balans, finesse. Vooral veel finesse en zeer lange afdronk die heel fijn is.
8°AUSTRALIE Barossa Wolf Blass Gold Label Shiraz 2015 (Winepleasure.be) 22,05 €
KLEUR: Zeer intense donkerrode kers, paarse meniscus, kleine tranen
NEUS: Intensiteit: stilstaand gesloten medium min, tabak, tertiaire toetsen, kruidigheid, specerijen, (vanille) van hout, wilde kruiden (garique) geëvolueerd fruit, cassis, gestoofd fruit. Chocolade na walsen
MOND: Aciditeit: medium (in retro nasaal intenser). Tanines: medium plus, rijpe tannine. Alcohol: 14,5 %. Body: vol, Vrij intense en lange afdronk.
Commentaren:
Willy De Pauw (Wijnmeester)
Proficiat voor de prachtige avond : to the point, geen nodeloze theorie, goed uitgekozen wijnen, zeer gesmaakt spel-element. Tijdig beëindigd en toch een goed gevulde en leerrijke avond.